4 Haziran 2020 Yazısı

Birleşik Devletler’de CIA, yasal olarak örtülü operasyonlar icra etmek yetkisi verilen hükümet ajansıdır. CIA’ye bu yetki 1947 yılında çıkarılan Ulusal Güvenlik Yasası ile verilmiştir.Başkan Ronald Reagan’n 1984 yılında yayımladığı 12333 sayılı Uygulama Emrinde örtülü operasyon, siyasi ve askeri olarak Birleşik Devletler hükümetinin yasal olarak inkâr edebileceği‘‘özel faaliyetler’’ olarak tanımlanmıştır.Örtülü operasyonlarda yapanların kimliği gizlenirken, gizli bir operasyonda faaliyetin kendisi tamamen gizlidir. Örtülü operasyonda inkâr edilebilirlik, gizli operasyonda ise gizlilik esastır.Örtülü operasyonlar; bir hedefe karşı açıkça operasyon düzenlemenin dezavantajlı olduğu durumlarda icra edilirler.Bu tür operasyonlar, genel olarak hedef alınan ülkede illegal iken, çok sık olarak da destekleyen ülkenin yasalarına aykırıdırlar.Örtülü operasyonlarda; sabotaj, suikast, askeri darbelerin veya hedef ülkedeki hükümetin yıkılmasının desteklenmesi gibi çeşitli illegal faaliyetler icra edilebilir.Birçok durumda, yanlış olan, operasyonun ayrıntılarını ortaya koymak için sahte bir kapak hikâyesi uydurulur ve operasyon hakkında yayılan sahte haberlere katkıda bulunulur.Örneğin, 19 Nisan 1995 günü Alfred P. Murrah Federal Binası önünde, kaldırıma park ettiği anlatılan ünlü Oklahoma City bombalama terör olayında insanların ölmesi ve çevredeki bina ve araçların zarar görmesi bina dışına bırakılan bomba yüklü kamyondan kaynaklanmamıştır.Bombalar aslında binanın içine yerleştirilmişlerdir.Soruşturmayı yürütenler ve bağımsız araştırmacılar için ortalıkta sahte izler bırakılır. ABD Başkanı John Fitzgerald Kennedy’nin suikastla öldürülmesinin ardından ortaya birçok farklı senaryo kasten çıkarılmıştır.Bu bilgilerin bazıları soruşturmacılar ve bağımsız araştırmacıları uzun zaman harcadıktan ve büyük bir hayal kırıklığı yaşadıktan sonra bilerek çıkmazlara sürüklemek maksadıyla tasarlanmışlardır.Kontrollü bir karşı koyma, sistematik bir şekilde uygulanır. Bağımsız sesleri bastırmak ve susturmak maksadıyla, resmi olmayan ve gerçek hikâyeyi gerçekten saptıran muhbirler kullanılır.Muhbir olarak, operasyon hakkında olabilecek en saçma ve mantıksız teorilere katkı sağlayanlar kullanılır. Ve sonrasında bu muhbirler, kendileri ile aynı fikirde olmayan herkesi CIA ajanı olmakla suçlamaya başlarlar.Kamuoyunun tepkisi test edilir. Örtülü bir operasyon sonrasında analizcilere, kamuoyunun tepkisini analiz etme görevi verilir. İnsanların çoğunluğu resmi olarak hazırlanan senaryoya inanmış mıdır? Ne tür itirazlar yükselmiştir? Bu itirazları kimler yapmıştır? Bütün bu analizlerde, mümkün olabildiğince hassas olmaya özen gösterilir. Gelecekteki örtülü operasyonlarda kullanılmak üzere alınan dersler bir yere kaydedilir.Operasyonu başlatan ve icra eden olarak yanlış insanlar suçlanırken, insafsız ve acımasız bir şekilde gerçeği gören ve ifade edebilenleri toplumun gözünden düşürmek maksadıyla, eldeki bütün imkânlar kullanılarak her şey yapılır. Operasyonun nedeni ve planlayan gerçek oyuncular gizlenirken, sonuçlarının abartılı bir şekilde yazılı ve görsel medya organlarında çok fazla oranda yer alması sağlanır.