15 Ekim 2022 Yazısı

Bu yazımda değişen dünya dengelerini,ABD-Avrupa-Rusya ilişkilerini,Rusya-Ukrayna Savaşı'nı ve Dünya'daki genel durumuyla ilgili fikirlerimi belirttim.

İkinci Dünya Savaşının ardından Dünya 2 kutuba ayrıldı: NATO yani Batı ve Varşova Paktı..İkinci Dünya Savaşının ardından yeni ve modellenmiş bir dünya düzeni kurulmaktaydı ve bu yeni düzenin efendisi 2 ülke olacaktı.Bu ülkelerden ya ABD ya da SSCB olacaktı.Soğuk Savaşı galibiyeti elde eden ABD, dünyada süper bir güç konumuna yükseldi.Bu yazıda ağırlıklı bir şekilde günümüzdeki durumdan bahsedeceğim.Marshall yardımları ile beraber Avrupa'yı kendisine bağlamaya başlayan ABD bu politikasına günümüzde hâlen sürdürmektedir.Kuzey Akım boru hattına sabotaj düzenlenmesi ve Rusya'nın tampon ülke olarak kullanılması günümüzdeki örnekler arasından biridir.ABD, Rusya'nın güçlü ve tehlikeli bir ülke olmasıyla ilgili olan algısından Avrupa'yı kendisine bağlamayı sürdürüyor.Rusyanın düşman ülke olduğu algısı ile beraber kıta Avrupa'sındaki rekabeti engelliyor ve kıta Avrupa'sının güvenliğini sağlama görevini kendisi üstleniyor.ABD'nin Rusya-Ukrayna Savaşı'nı kışkırtma nedeni de buydu.ABD bu savaş ile beraber Avrupa'yı kendi egemenliği altına tam olarak aldı.Üstüne Kuzey Akım hattına sabotaj yapması ile Avrupa'nın Rusya'ya olan bağımlılığını en aza indirgemek amacı ile gayret etti.Vladimir Putin'in Avrupa'yı devamlı gazı kapatacağına dair tehditler savurmasını engellemek amacıyla ABD'nin bu sabotajı yaptığı da çok açık bir şekilde bellidir.Vladimir Putin,SSCB'nin bile yapamadığı gaz oyunu ile Avrupa'yı kendisine bağımlı bir durumda tutmuştu.ABD ise bu sabotaj ile bunu önlemek amacı ile adım attı.

ABD-Avrupa-Rusya ilişkisinin politik boyutu ve Avrupa'nın Rusya'ya olan bağımlılığının sebebi daha iyi anlaşıldı ise esas inceleyeğim konu olan Rusya-Ukrayna Savaşı'nı inceleyelim.Rusya-Ukrayna Savaşı'nın 3 kısımdan meydana geldiğini söyleyebiliriz:

(1) Rus *Blitzkrieg'i: Rusya, Belarus ve kendi topraklar üzerinden Kiev'i kuşatmasıyla birkaç gün içerisinde Kiev'deki idareyi düşürmeyi amaçladı. Vladimir Putin'in hedefi 4 günün ardından Joe Biden-Vladimir Putin görüşmesine eli yüksek bir şekilde gitmekti. A planı buydu ancak başarısız olundu.

*Blitzkrieg=Diğer ismi ile yıldırım savaşı,İkinci Dünya Savaşı esnasında Nazi Almanyasında esas temel savaş doktrinidir

(2) Donbass Cephesi: Rusya, Kiev'den çekilmesiyle esas hedefinin zaten Donetsk ve Luhansk bölgesi olduğunu ifade etti.Rusya düşen itibarını böyle toparlamaya çalıştı.Yalnız asker sayısının yetersiz olması nedeni ile bu kısımda istedikleri şeyi alamadılar.

(3) Ukrayna karşı taarruzları: Yaz süresince hazırlık yapan Ukrayna, Eylül ayı itibari ile karşı taarruzlara başladı. İlk Kharkiv kentini ardından Lyman kentini geri alması ile galibiyet sağladılar. Şu anda da Kherson kentini saldırmakta olan Ukrayna, Rus seferberlik kuvvetleri gelmeden önce alabildiğini alma isteğinde..Vladimir Putin senelerce Rusya üzerinden bir imaj ortaya çıkardı ve bu savaş ile kendi yaratmış olduğu bu imajı yerle bir etti.Madem Rusya gerçekten savaşı kazanıyor ise neden Rusya seferberlik ilan etti yada Rusya neden sürekli durum düzelecek biçminde açıklama yapıyor? Rusya köşeye sıkışıyor.Bu savaşın 4. olası kısmı şu şekilde olacak:

(4) Büyük Rus taarruzları: Çok sayıda yeni asker ile ve binlerce yeni araç ile Ukrayna'ya tam güç ile saldırı planı yapan Rusya bu kısımda da mağlubiyet ile sonuçlanır ise Rusya'nın nükleer veya Belarus kartının devreye girme riski artacak.Bu risk savaşın başladığı  sırada oran yaklaşık %1 ise şu anda %10'dur.Eğer Rus taarruzları da mağlup olur ise bu oran %50 kadar yüksek oranlara ulaşacak.Bunun sebebi Rusya, Ukrayna'ya mağlup olmak yerine NATO'ya kaybetme tercihiji yapacak ve bunu halka daha kolay açıklayabilecek.Vladimir Putin, Ukrayna gibi güçsüz bir ülke tarafından mağlup olmak yerine NATO gibi güçlü bir yapılanma tarafından mağlup tercihini yapar ise bunun halka aktarması kolay olur.Bu savaştan Rusya galibiyet ile ayrılsa bile Rusya'nın eski konumunda kalacağını düşüncesinde değilim.

---KAYNAKÇA---

Wikipedia

Listelist

Uluslararası Politika Akademisi (UPA)

Ekşi Sözlük

Fikir Turu

Euronews

BBC

ILSA E-DERGİ

Anadolu Ajansı