1 Haziran 2023 Yazısı

 Afrika Türkiyedeki seçimleri neden takip ediyor?

 Türkiye'nin Afrika'da olan etkisi son 20 sene içerisinde büyük oranda arttı ve seçimlerden sonra ki dönemde ilişkiyi  nereye ve ne şekilde götüreceğini düşünmek durumunda kalacak.Türkiye'nin Afrika ülkeleri ile olan ilişkilerini geliştirmek amacı ile son 20 sene içerisinde göstermiş olduğu gayret,Afrikada dikkat çeken bir varlığa dönüştü.

Askeri kısmı incelediğimizde İHA (İnsansız Hava Aracı) diplomasisi olarak isimlendirilen silah anlaşmaları,Ankara açısında oldukça karlı bir iştir.Libya, Ermenistan ve Ukrayna olaylarında değerini ciddi bir seviyede kanıtlayan Bayraktar TB-2 insansız hava aracı, şimdi de Batı Afrika'nın Sahel bölgesinde saklanan hareketli ve çevik cihatçı grupları hedef almak amacı ile  bir silah niteliği olarak sunuluyor.Türkiye; Mali,Burkina Faso,Togo,Nijer,Fas,Tunus,Etiyopya,Nijerya ve Somali de Türk yapımı olan SİHA'ları tercih eden ülkelerdir.Kıta içerisinde bu pazarda egemenliği sürdüren Çin,Türkiye ile kıyaslarsak daha kısa bekleme süresi ve daha uygun maliyetli bir tercih sunuyor.Türkiye SİHA ile sınırlı kalmayarak başka askeri donanım da sunuyor.Zırhlı ve mayın temizleme araçları,sensör ve gözetleme sistemleri ile tüfekler de Türkiye'nin son dönem içerisinde Afrika ülkeleri ile imzalamış olduğu çok sayıda silah anlaşmasının bir parçası oldu.Alman Uluslararası ve Güvenlik İşleri Enstitüsüne ait bir raporuna göre,kıtada bulunan toplam 30 ülkenin Türkiye ile bir çeşit güvenlik ile ilgili anlaşması mevcut bunların 21 tanesi 2017 yılında kabul edidi.Diplomatik kısmı incelediğimizde; Afrika,Türkiye ile olan ilişkilerini sağlamlaştırma konusunda çok sayıda aktif politikalar uyguladı.Türkiye önce 2005 senesinde Afrika Birliğinin gözlemci üyesi görevi ardından 2008 senesinde ise stratejik orta görevine yükseldi.Ayrıca Türkiye 2014 senesinden bugüne kadar 30 Afrika ülkesinde 50 defa resmi ziyaret gerçekleştirdi.Yakın dönemde Kenya sınırına demiryolu inşa etme rolü olan Çinli bir şirketle olan sözleşmesini bozdu ve bir Türk şirketi ile anlaşma fikrindedir.Türkiye-Afrika zirvelerine,Afrika ülkelerinin devlet başkanları yüksek katılım göstermiştir.Büyükelçilik sayılarına baktığımızda; ABD 49,Fransa 46,Çin 53 adet büyükelçilik bulunuyorken Türkiye son dönem içerisinde 44'e çıkarmıştır.Ticari kısmı incelediğimizde Türkiye'nin Afrika ile senelik ticaretinin 2003-2021 yılları arasında 5,4 milyar $ dan 34,5 milyar $ a yükseldiği ile ilgili veriler bulunmaktadır.Eğitim kısmını incelediğimizde; TMV (Türkiye Maarif Vakfı),Afrikanın dört bir yanında açmış olduğu okul ve yurtlar ile eğitim alanında etkinlikler yürütüyor.Afrika'daki 26 farklı ülkedeki 175 eğitim kurumu ile 17565 öğrenciye eğitim veren TMV,18 öğrenci yurdunda Afrikalı öğrencilerin barınma gereksinimini karşılıyor.Yurtdışı Türkler ve Akraba Topluluklar Başkanlığı yani YTB ise 2010-2019 yılları arasında 52 Afrika ülkesinden 5259 öğrenciye yüksek öğrenim desteği verdi.Günümüzdeki durumu ile 4403 Afrikalı öğrenci Türkiye'de bulunan üniversitelerde lisans,yüksek lisans ve doktora yapıyor.51 Afrika ülkesinden ise 8786 Türkiye mezunu bulunuyor.Ulaşım açısından Türkiye'nin Afrika ülkeleri ile diplomatik alandaki ilişkilerinin yanında bir çok ülkeye Türk Hava Yolları ile doğrudan uçuşlar başlatıldı.Türk Hava Yolları,Afrikada 61 noktaya uçmaktadır.Az bilinen bir kısım ise Enerjidir.Enerji kısmını incelediğimizde; Türk firması olan Karpowership (1996 tarihinde kurulan enerji gemisi filosunun kurucusu,işletmesi ve sahibi),cumhurbaşkanlarının ziyaretlerinden sonra,gemiye kurulan enerji santralleri bazı Batı Afrika ülkelerine ve Güney Afrikaya elektrik sağlamak amacı ile anlaşmalar imzalandı.Kıyıya demirleyen ve ulusal şebekeye bağlayan bu santraller,her bir gemi başına yaklaşık olarak 30-470 MW aralığında elektrik sağlıyor.Türkiyenin Afrika politikasına baktığımızda ticari bir zeminde meydana gelmiş olması üzerine özellik ile boynuz çevresinde,siyasi açıdan ağır basar.Somali'de liman ve havaalanı işletmelerini üstlenen türk şirketleri bu siyasi açıya örnektir.Afrikanın önemine baktığımızda; zamanla artan genç nüfus,hammadde kaynaklarının bulunması ve bunların bütün ihtiyaç pazarlarına ulaştırmak amacı ile enerji,altyapı ve ulaşımın geliştirilmesi mecburiyeti ile beraber Afrikada yer alan ülkelerin birkaçı kaynak zenginliğine karşın,bu kaynakların yarı-işlenmiş veya işlenmiş durumuna getirme konusunda gerekli olan bilgi,deneyim ve teknolojiye gelişmiş olan ülkeler kadar yakın olmamaları nedeni ile ve diğer kıtalar ve kıtalardaki ülkelerin elinde bulundurduğu asgari hayat şartları ve standardına erişmeleri gerekliliği sebebi ile Afrika kıtasında bulunan ülkelerin bütün dünya ülkeleri için büyük çapta bir pazar olarak tanımlanmaktadır..Avrupa ve batı'nın çöküşü Afrikanın ayaklanması ve aydınlanması ile mümkün bir durum olacaktır.Afrika Türkiye ile dost olması gerekir olmaması için herhangi bir sebep yok.Biz sömürgeci millet değiliz,onlar da bunun bilincindeler.

---KAYNAKÇA---

Wikipedia

BBC

CNN

NTV

Uluslararası Politika Akademisi

DW

SETAV

African Union

APRİ

AFAM

ORDAF