30 Mayıs 2021 Yazısı

 Libya Nasıl Bu Duruma Geldi ?

Libyada olan süreç Şubat 2011 tarihlerinde başladı.Başta Bingazi olmak üzere birçok şehirden Kaddafi karşıtı eylemler başladı.Kaddafi güçleri protestolara sert bir cevap vermesi ile patlak verdi.NATO'nun müdahalesi de eklenince iç savaş kaçınılmaz bir hal oldu.İsyancılar Libya'nın genelini NATO yardımı ile çok kısa süre içinde ele geçirdi.Kaddafi çukurda bulunarak yakalanarak halkı tarafından linç edilerek öldürüldü.Kaddafiyi destekleyen yandaşların çoğu Avrupa ve komşu ülkelere kaçtı.Libyada bu süreç sonrasında ülkenin normale dönmesi beklenirken demokratik seçim veya hükümetin kurulamaması nedeni ile iç kargaşa meydana geldi.2014 yılında Ulusal Mutabakat Hükümeti ile Hafter temsilcisi temsilciler meclisi arasında Libya'nın 2. İç savaşı patlak verdi.Bu iç savaştan faydalanacak örgüt DAEŞ örgütü olacaktı.Örgüt Başta Sirte olmak üzere birçok bölgede faaliyet göstermeye başladı.Ofkan Volkanı ile beraber birçok grubun da katıldığı operasyonla Libya'da DAEŞ ortadan kaldırıldı.Daeş varlığının sona erdirilmesinden sonra Hafter güçleri Birleşik Arap Emirlikleri,RUSYA ve MISIR yardımı ile Trablus sınırlarına dayandı.Bu olay sonrasında ki dönemin Ulusal Mutabakat Hükümeti Başkanı Serrac kolları sıvadı. Almanya,Fransa,İtalya ve ABD'den talep ettiği yardımı bulamayınca soluğu Türkiye'de aldı.Libya başbakanı Serrac ile Cumhurbaşkanı Erdoğan arasındaki müzakeler sonucunda Libya ile MEB yani Münhasır Ekonomik Bölge anlaşması imzalandı.Bununla beraber Türkiye ile Libya arasında askeri anlaşma imzalandı.TSK,Libya askerlerini eğitecek ve Trablus hükümetinin düşmesini engelleyecekti.Türkiye Libya sahasına müdahale etmeye başlarken kötü haber ile karşılaştı.Stratejik önemi olan Sirte şehri Ulusal Mutabakat Hükümetine bağlı 604. tugayın ihaneti sonucunda Hafter ve Rusya destekli Wagner milislerinin eline geçti.Türkiye Konya,Kayseri ve Ankara'dan Libya'ya askeri teçhizat sevkiyatı gerçekleştirmeye başladı. Bunun akabinde Türkiye Libya'da savaşmak üzere başta Hamza Tümeni olmak amacı ile birçok Özgür Suriye Ordusu mensubunu Trablus ve Misrata'ya aktardı.Bunlar gerçekleştirildikten sonrasında Trablus'a Koordinasyonu sağlamak ve eğitim verme amacı için TSK mensubları gönderildi.Başlarda Türkiye destekli GNA bocaladı.Medyaya imha edilen birçok Türkiye menşelli zırhlı araçlar düşmeye başladıZamanla denge sağlandı.GNA başlattığı operasyon ile zamanla Trablus kuşatmasını kırmayı başardı. Hafter,Wagner ve Janjaweed milisler Sirte ve Cufraya kaçmaya başladı.Sihalar artık tam manası ile Libya sahasını kasıp kavurmaya başlamıştı SİHAların aralıksız vurduğu Wattiya hava üssü artık Türkiye destekli olan GNA'nın eline geçmişti.Üssün elde edilmesi sonrasında Libyadaki sevkiyatlar hız kazandı.Trablus kuşatmasının kırılmasından kısa süre sonra Kani milislerinin toplu mezarlar ile işlediği suçlarla bilinmekte olan Tarhuna bölgesi artık Türkiye destekli olan GNA güçlerinin eline geçmişti.Hafter milisleri kaçtıkça GNA güçleri kovalıyordu.Ulusal Mutabakat Hükümeti güçleri Trablus'a karşı tehditi ortadan kaldırılmasından sonra Zafer Yolları operasyon ismini verdiği taarruz ile Sirte bölgesine doğru saldırı başlattı.Sirte'nin dış mahallerine kadar ilerleyen GNA,Hafter milislerinin hava saldırıları sonucu Ebu Greine kadar geri çekilmek zorunda kaldı.O sıralarda Mısır Sisi Türkiye ve Ulusal Mutabakat Hükümetini uyararak Sirte şehrinin kendileri için kırmızı çizgi olduğunu herhangi bir ihlal durumunda Libya topraklarına gireceklerini belirtti.Ulusal Mutabakat Hükümeti başkan yardımcısı Ahmet Muaytik operasyonu durdurmuştu.Temsilciler meclisinden Akile Salih ile Ulusal Mutabakat Hükümeti arasında 23 Ekim 2020 tarihinde ateşkes imzalandı Anlaşmaya göre Berlin de yapılacak seçim ile kurulacak geçici hükümet ve Libya'da 24 Aralık 2021 tarihinde Parlamento ve Başkanlık seçimleri yapılacak.5 şubat 2021 tarihinde Berlin de seçilen elçilerin seçtiği seçimlere kadar görevini yerine getirecek geçici hükümet kuruldu.Hükümet başbakanı Dibeyde,Hükümetin Cumhurbaşkanlık konsey başkanlığına Muhammed El-Manfi seçildi.Bölgenin son durumunda Petrol ve doğal gaz yataklarının geneli Hafterin elinde.Şuan devam etmekte olan siyasi bir süreç var.2021 in sonuna kadar bir sıkıntı çıkacağını düşünmüyorum...

-KAYNAKÇA-

Wikipedia

Uluslararası Politika Akademisi (UPA)

Listelist

Sputnik News

BBC

Euronews