26 Temmuz 2022 Yazısı

Bu yazımda Yogoslavyanın dağılma döneminde yaşanmış olan savaşlardan bahsedeceğim.Yugoslavya dağılmadan öncesinde Slovenya,Sırbistan,Karadağ,Makedonya,Bosna Hersek,Hırvatistan ve Kosova ülkelerini aynı toprak parçası içerisinde toplamıştır.Ancak 1991 yılında Slovenya ve Hırvatistan’ın bağımsızlıklarını ilan etmesi ile beraber ülke dağılma sürecine girmiştir.Slovenya ve Hırvatistan’da başlayan savaşların ardından yapılmış olan anlaşmalar ile Bosna Hersek,Kosova ve Makedonya bağımsızlığını ilan etmiştir.Fakat Bosna Hersek,Makedonya ve Kosova’nın bağımsızlığının tanınması zor olmuştur.Dönem içerisindeki en ağır olan bedelleri ödenmiştir.

Slovenya Bağımsızlık Savaşı diğer ismi ile Hafta Sonu Savaşı; 25 Haziran 1991 tarihinde Slovenya’nın bağımsızlığını ilan etmesi ile  başlamıştır.Sloven Bölgesel Savunması ile Yugoslav Halk Ordusu arasında olan sınırlarda 27 Haziran 1991 tarihinde başlayan çatışmalar 7 Temmuz 1991 tarihinde Brioni Antlaşması ile son bulmuştur.Brioni Antlaşmasında Slovenya ve Yugoslavya Sosyalist Federal Cumhuriyeti temsilcilerince, Avrupa Ekonomik Topluluğu’nun siyasi olan sponsorluğunda, Brioni Adalarında imzalanmıştır.Brioni,Hırvatistan’da bulunmakta olan bir takımadadır.

Hırvatistan Bağımsızlık Savaşı diğer ismi ile Anavatan Savaşı, Hırvat olan bir milliyetçi lider olan Franjo Tudjman idaresinde, 25 Haziran 1991'de bağımsızlık ilan etmasinden dolayı ayaklanan Hırvatlara karşı çoğunluğu Sırplardan meydana gelen Yugoslav Halk Ordusu müdahale etmeye başlamıştır.Hırvatistan’da bulunan savaşın ilk evresi,1992 yılında Yugoslav Halk Ordusu’nun operasyonlarını bitirmesi ile bitmiştir.Yaklaşık olarak 10 000 insanın yaşamına son vermesi ile, 14 anlaşmanın bozulmasının ardından Ocak 1992 de Birleşmiş Milletler öncülüğünde ateşkes imzalanmıştır.

Bosna Savaşına baktığımızda 1 Mart 1992 tarihinden 14 Aralık 1995 tarihine kadar süren bu savaş; modern savaş tarihindeki en uzun kuşatmasına da ev sahipliği yapmıştır.Bosna Hersek Cumhuriyeti’nin bir çok etnik yapı buluduran yapısı savaş süresince kardeş kardeşe, komşu komşuya silah doğrultma noktasına kadar gelmiştir.Bosna ve Hırvatistan Savaşları’nda ki uzlaşma Bosna-Hersek Cumhuriyeti Devlet Başkanı Alija Izetbegović,Yugoslavya Federal Cumhuriyeti Devlet Başkanı Slobodan Milošević ve Hırvatistan Devlet Başkanı Franjo Tudjman’ın 1995 yılında ABD'nin  Dayton şehrinde imzalamış oldukları antlaşma ile sağlanmıştır.14 Aralık 1995 tarihinde imzalanan Dayton Antlaşması’ndan sonra 1996 yılında bölgelere NATO birlikleri gönderildi.Antlaşmayla  Bosna-Hersek kantonlara bölünmasi ile ülkenin %49’u Sırp Cumhuriyeti ve %51’i ise Bosna-Hersek Federasyonu’nun kontrol etmesi kararlaştırıldı.

Kosova Savaşı 28 Şubat 1998 tarihi itibari ile bağımsızlık arzusu olan Kosova Kurtuluş Ordusuna ve bu örgüt yanında rol alan destek birliklerine karşın Yugoslavya Federal Cumhuriyeti Ordusu’nun yürütmüş olduğu bastırma operasyonu ve buna karşın NATO’nun başlatmış olduğu bir müdahaledir.Kosova Savaşı’nın durumu 24 Mart 1999 tarihi ile Haziran 1999 tarihleri arasında NATO’nun Yugoslavya’yı bombalamasının ardından değişmiştir.Mayıs 1999’da bombardıman sürerken Slobodan Milošević, insanlığa karşı suç işlemesi nedeni ile Lahey Uluslararası Adalet Divanı’nda yargılanan görev başında olan ilk devlet lideri olarak da tarihe geçmiştir.İnsanlığa karşı 6 tane belirlenmiş suçtan meydana gelen iddianamede,Slobodan Milošević ve kendisi ile beraber ortak şekilde hareket eden kişiler,doğrudan yaklaşık olarak 750 000 Kosovalının mülteci konumuna getirilmesi ve etnik olarak Arnavut olmaları nedeni ile 6.000 kişinin katledilmesinden sorumlu tutulmuştur.

---KAYNAKÇA---

Wikipedia

Tarihi Bilgi

Stratejik Ortak

Tuic Akademi

9lib.net